Boosheid

In de echte wereld bestaat uitbuiting en er is een grote en onrechtvaardige kloof tussen arm en rijk. De vraag is hoe we vanuit boeddhistisch oogpunt met ongelijkheid en maatschappelijk onrecht zouden moeten omgaan. Is het onboeddhistisch om boos en verontwaardigd te zijn wanneer je met dergelijke omstandigheden geconfronteerd wordt?

Dit is een interessante vraag. Laten we de zaak allereerst vanuit een werelds standpunt bekijken, en wel die van het onderwijs. Wat wordt ons over boosheid geleerd?

Ik zeg vaak dat we serieuzer zouden moeten ingaan op en onderzoek zouden moeten doen naar de vraag of ons zogeheten moderne onderwijssysteem geschikt is voor het ontwikkelen van een gezondere samenleving.

Sommige Amerikaanse wetenschappers maken zich ernstig zorgen over maatschappelijke problemen. In de loop der jaren hebben we vele malen gedisscusieerd over de waarde van mededogen, en een aantal van deze wetenschappers voerde een experiment uit met studenten van de universiteit.

Ze lieten de studenten twee á drie weken aandachtige, doelbewuste meditatie beoefenen (mindfulness), en na deze periode van meditatie onderzochten de wetenschappers welke verandering er bij hun proefpersonen hadden plaatsgevonden. Ze meldden dat de studenten na deze periode van meditatie beoefenen kalmer waren, een scherper verstand hadden, minder stress ervoeren en een verbeterde geheugenfunctie hadden.

De University of British Columbia in Canada heeft een nieuw instituut opgericht dat onderzoek doet naar hoe je binnen het moderne onderwijssysteem bij studenten warmhartigheid kunt kweken. Zeker vier á vijf universiteiten in de Verenigde Staten, erkennen dat het hedendaagse onderwijs in dit opzicht tekortschiet.

Eindelijk wordt er onderzoek gedaan om dit probleem aan te pakken en manieren voor te stellen waarop het systeem verbeterd kan worden.

Als er niet een wereldwijde beweging komt om het onderwijs te verbeteren en meer aandacht aan ethiek te besteden, zal deze onderneming heel lang duren en zal het altijd heel moeilijk zijn.

Uiteraard bestaan er dezelfde gevaren in Rusland en China en ook in India. India is er misschien iets beter aan toe omdat het een erfenis van traditionele spirituele waarden heeft, ook al zal men daar waarschijnlijk niet in termen van logica of rede over dit probleem denken.